Drogi twórcze obu kompozytorów - równolatków (obaj urodzeni w 1685 roku) przebiegały w nieco innych kierunkach, a oni sami nigdy się osobiście nie spotkali. Mimo to wiedzieli o sobie i śledzili swoją twórczość, nieustannie się nią nawzajem inspirując. Wokół obu twórców z czasem narosła legenda mówiąca o ich hipotetycznym spotkaniu. Nawiązuje do niej sztuka Paula Barza Kolacja na cztery ręce.
Założeniem cyklu trzech koncertów jest pokazanie twórczość Bacha i Händla na osobnych koncertach (koncert pierwszy – Bach koncertowo i koncert trzeci – Händel koncertowo) prezentując ich twórczość koncertową, kantatową i oratoryjną. Środkowy, drugi koncert w zależności od edycji cyklu prezentowany jest pt:
J. S. Bach & Sons. Koncert zbudowany jest z utworów na skrzypce i klawesyn oraz klawesyn solo J. S. Bacha oraz jego trzech synów – Wilhelma Friedmanna, Carla Philippa Emanuela oraz Johanna Christiana. Utwory synów Bacha są mniej znane i rzadziej wykonywane a można prześledzić w nich styl znanego ojca – kompozytora giganta epoki baroku , ale można odnaleźć także charakterystyczne cechy ich własnego stylu kompozytorskiego. Jest to bardzo różnorodna muzyka – od stylu dojrzałego baroku, aż po style zapowiadające klasycyzm – styl galant oraz „Sturm und Drang” (burzy i naporu). Koncert jest okazją do poznania twórczości rodziny 4 wybitnych kompozytorów na przykładzie utworów klawesynowych (ulubiony instrument rodziny Bachów) i skrzypcowych.
Lub
Bach i Händel Spotkanie kameralne. Koncert, ten jest kameralnym „spotkaniem” obu kompozytorów, gdzie prezentowane są utwory kameralne i solowe obu Mistrzów, m innymi: Jerzy Fryderyk Händel - Sonata Triowa h-moll op. 2 nr 1, Jan Sebastian Bach Sonata c-moll na flet, skrzypce i basso continuo ze zbioru Musikalisches Opfer BWV 1079
Bach i Händel – muzyczne starcie.
Porównanie twórczości dwóch największych kompozytorów pierwszej połowy XVIII wieku nie jest proste. Bach koncentrował się głównie na twórczości klawiszowej oraz luterańskiej kantacie religijnej, Händel celował w tworzeniu oper i anglikańskich oratoriów. Gruntem, na którymmożna zestawić ich dzieła, jest kameralistyka instrumentalna, będąca polem do popisu warsztatowego każdego kompozytora. Czas aktywności twórczej obu mistrzów to w muzyce kameralnej okres rozkwitu dzieł na instrument solo z towarzyszeniem basso continuo, a także utworów o fakturze sonaty triowej.
Bach napisał, oprócz trzynastu dzieł na instrument solowy bez basso continuo, dwadzieścia dwa utwory na instrument solo i klawesyn/basso continuo oraz dziewięć sonat triowych. Händel jest twórcą imponującej liczby dwudziestu ośmiu sonat solowych i dwudziestu lub dwudziestu sześciu sonat triowych o zmiennych obsadach. Większość wspomnianych dzieł to utwory typu da chiesa, o czterech skontrastowanych częściach.
Sonata triowa h-moll Jerzego Fryderyka Händla składa się tradycyjnie z czterech części. Powstała przed rokiem 1727, a opublikowana została jako pierwszy utwór w zbiorze sześciu sonat op. 2. Z kolei Sonata skrzypcowa D-dur to późne dzieło, ostatni utwór kameralny kompozytora,powstały około roku 1749. Tu również mamy cztery części, instrumentowi
solowemu towarzyszy bas cyfrowany bez rozpisanej klawiszowej partii prawej ręki. W obu sonatach pobrzmiewają motywy znane z oper i kantat kompozytora – Händel przyzwyczaił nas do częstego przerabiania na nowo własnej twórczości.
Sonata fletowa e-moll Jana Sebastiana Bacha BWV 1034 pochodzi z wczesnego okresu twórczości, z lat 1718-1723. Składa się z czterech skontrastowanych części, a głos basowy, podobnie jak w Sonacie Händla napisany jest na jednym systemie, jako basso continuo. Sonata triowa c-moll, na flet, skrzypce i b.c. jest częścią słynnej kolekcji znanej jako Musikalisches Opfer (1748), będącej owocem wizyty sędziwego Bacha na dworze Fryderyka II, wielkiego mecenasa sztuki i zapalonego flecisty. To jedno z ostatnich dzieł Bacha, żarliwe w ekspresji i głębokie w wyrazie.
Pomni faktu, iż obaj kompozytorzy byli również znakomitymi klawesynistami i organistami, włączamy jeszcze do programu z muzyką kameralną przykłady ich twórczości klawiszowej. Bacha reprezentuje rozkołysane, nastrojowe Preludium i metafizyczna, trzytematowa,pięciogłosowa (!) Fuga cis-moll, z głównym tematem będącym odzwierciedleniem symbolu krzyża (cis-his-e-dis). Kompozycja pochodzi z pierwszego tomu Das wohltemperierte Klavier (1722). Z bogatej twórczości klawiszowej Händla wybraliśmy równie kunsztowną kompozycję:monumentalną Chaconne G-dur, będącą właściwie tematem z imponującym łańcuchem dwudziestu jeden wirtuozowskich wariacji. Choć dzieło weszło w skład drugiego zbioru Suites de Pièces pour le Clavecin, wydanego w 1733 roku, datowane jest znacznie wcześniej, na lata 1705-17.
Jakub Burzyński